Gaziantep Nizip Ticaret Odası, 2024 yılı fıstığın kabuğundan ayrıştırılması süreci, fıstık kırma ve emekçi fiyatlarını açıklarken erkek çalışanlara 1100, bayan personellere 900 TL fiyat verileceğini açıkladı. Haberin medyada yer almasının akabinde TİHEK, bir açıklama yaparak resen inceleme başlattığını duyurdu. TİHEK’ten yapılan açıklamada şu sözlere yer verildi:
“Gaziantep’in Nizip ilçesinde fıstık bahçelerinde çalışan tarım çalışanları için belirlenen fiyatlar ortasında cinsiyete dayalı ayrımcılık yapıldığına ve bayan çalışanlar için belirlenen fiyatın erkek emekçiler için belirlenen fiyattan daha az olduğuna ait haberler yazılı ve görsel medyaya yansımıştır. İnsan Hakları Üniversal Beyannamesi’nin 23’üncü hususunda; ‘Herkesin çalışma, işini serbestçe seçme, adaletli ve elverişli şartlarda çalışma ve işsizliğe karşı korunma hakkı vardır. Herkesin, rastgele bir ayrım gözetmeksizin, eşit iş için eşit fiyata hakkı vardır’ kararı yer almaktadır. Bayanlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi’nin ‘Çalışma ömründe fırsat eşitliği’ başlıklı 11’inci hususunda ise Sözleşme’ye taraf devletlerin istihdam alanında bayanlara karşı ayrımı önlemek için toplumsal yardımlar dâhil eşit fiyat hakkı, eşdeğerdeki işte eşit muamele ve işin cinsinin değerlendirilmesinde eşit muamele görme hakkını temin etmek üzere tüm gerekli ve uygun tedbirleri almaları gerektiği belirtilmektedir.”
Yakından takip ediyoruz
“Ayrıca Milletlerarası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından 6 Haziran 1951 tarihinde kabul edilen 100 No’lu Eşit Fiyat Kontratı, erkek ve bayanların, eşit işlerde eşit fiyat ve toplumsal haklara sahip olmalarını öngörmektedir. Bu kontrat, Türkiye tarafından 19 Temmuz 1967 tarihinde onaylanarak yürürlüğe girmiştir. Mukavelenin 1. unsuru ‘Eşit kıymette iş için erkek ve bayan emekçiler ortasında fiyat eşitliği’ tabirini içermektedir. Ulusal mevzuatımızda ise Anayasa’nın ‘Kanun önünde eşitlik’ başlıklı 10’uncu unsurunda herkesin lisan, ırk, renk, cinsiyet, siyasi fikir, felsefi inanç, din, mezhep ve gibisi sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşit olduğu düzenlenmiş; 6701 sayılı Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu Kanunu’nun 3. hususunda hukuken tanınan hak ve hürriyetlerden yararlanmada ‘cinsiyet, ırk, renk, lisan, din, inanç, mezhep, felsefi ve siyasi görüş, etnik köken, servet, doğum, uygar hâl, sıhhat durumu, engellilik ve yaş’ temellerine dayalı ayrımcılık yasaklanmıştır. Ayrımcılık yasağı ihlallerini resen incelemekle vazifeli kılınan ve temel misyonu insan onurunu temel alarak bireylerin eşit muamele görme hakkının garanti altına alınması, hukuken tanınmış hak ve hürriyetlerden yararlanmada ayrımcılığın önlenmesi olan Kurumumuz, argümanları yakından takip etmektedir.”
Türkiye’nin bayan nüfusu 2026’da erkekleri geçecek
Türkiye İstatistik Kurumu’nun nüfus projeksiyonu bilgilerine nazaran, geçen yıl ülke nüfusu 85 milyon 372 bin 377 olurken, bunun 42 milyon 734 bin 71’i erkek, 42 milyon 638 bin 306’sı bayanlardan oluştu. Kurumun nüfus projeksiyonlarına nazaran ise ülke nüfusunun bu yıl 42 milyon 933 bin 857’si erkek, 42 milyon 878 bin 19’u bayan olmak üzere toplam 85 milyon 811 bin 876’ya ulaşması bekleniyor.
2075’de 1,5 milyon fazla
Yıllardır değişmeyen erkek nüfus egemenliği 86 yıl sonra 2026’da kırılacak ve Türkiye’de bayan sayısı, erkek sayısını geçecek. Bu yılda nüfusun 86 milyon 654 bin 276’a ulaşacağı öngörülürken, erkek nüfusu 43 milyon 314 bin 221 ve bayan nüfusu da 43 milyon 340 bin 55 olacak. Bayan nüfusu, erkek nüfusundan 25 bin 834 fazla olacak.
Nüfusun 2030’da 88 milyon 188 bin 221’e yükselmesi beklenirken, bunun 43 milyon 996 bin 753’ünü erkekler, 44 milyon 191 bin 468’ini bayanlar oluşturacak. Böylelikle 2030’da bayan nüfusu, erkek nüfusunun 194 bin 715 kişi önüne geçecek.
Nüfusun 93 milyon 774 bin 618 olması beklenen 2050’de bayan sayısı 47 milyon 392 bin 442’yi bulacak. Kelam konusu yılda erkek nüfusunun ise 46 milyon 382 bin 176 olması öngörülüyor. İki nüfus ortasındaki fark ise 1 milyon 10 bin 266’ya çıkacak. Türkiye nüfusunun 2050’li yılların ortasına kadar artması ve sonrasında azalışa geçmesi öngörülüyor. 2075’te ülke nüfusu 88 milyon 286 bin 941’e gerileyecek. Kelam konusu devirde bayan nüfusu 44 milyon 901 bin 967 ile erkek nüfusunun 1 milyon 516 bin 993 üzerine çıkacak. Bu devirde erkek nüfus 43 milyon 384 bin 974 olması bekleniyor.
Nüfusta bayan üstünlüğü
22’nci. yüzyıla girerken de devam edecek. Bu kapsamda, 2100’de ülke nüfusunun 76 milyon 799 bin 416 olacağı öngörülüyor. Nüfusun 37 milyon 713 bin 747’sini erkekler, 39 milyon 85 bin 669’unu bayanlar oluşturacak. Böylelikle bayan nüfusu erkek nüfusundan 1 milyon 371 bin 922 fazla olacak.