BM, Dünya Ekonomik Durumu ve Beklentiler 2023 raporunu açıkladı.
Rapora nazaran, dünya iktisadı 2022’de Covid-19 salgınının devam eden tesirleri ve Rusya-Ukrayna Savaşı’nın tetiklediği güç ve besin krizi üzere bir dizi şokla karşı karşıya kaldı.
Yüksek enflasyon, gerçek gelirlerde düşüşe ve ömür maliyeti artışına sebep olurken, birçok ülkede orman yangınları ve seller üzere ekonomik ziyanlar ve insani meselelere yol açan iklim olayları görüldü.
KAYIPLARI TETİKLEYEN NEDENLER
Rapora nazaran, ABD Merkez Bankasının (Fed) yaptığı süratli faiz artırımları, gelişmekte olan ülkelerde sermaye çıkışlarını ve kur kıymet kayıplarını tetikledi.
Yükselen faiz oranları ve azalan satın alma gücü, tüketici itimadını ve yatırımcı hassaslığını zayıflatarak dünya iktisadı için yakın vadeli büyüme beklentilerini daha da meçhul hale getirdi.
Tüketim mallarına olan talebin azalması, Ukrayna’da uzayan savaş ve devam eden tedarik zinciri sıkıntıları nedeniyle global ticaret yumuşadı.
EKONOMİ KÜÇÜLECEK
Rapora nazaran, bu kapsamda, BM’nin 2022’de yüzde 3 olan global ekonomik büyüme iddiası, 2023 için yüzde 1,9 olarak belirlendi. Bu oran, son yılların en düşük büyüme iddiası olarak kayıtlara geçti.
Raporda, kimi makroekonomik aksilikler azalmaya başlarsa, global ekonomik büyümenin 2024’te yüzde 2,7’ye yükseleceği öngörüldü.
Öte yandan, global iktisatta toplam talebin zayıflamasıyla enflasyonist baskıların kademeli olarak azalacağı kestirim edilen raporda, çok sayıda ekonomik, finansal, jeopolitik ve çevresel risklerin devam etmesi nedeniyle kısa vadeli ekonomik görünümün belirsizliğini koruduğu kaydedildi.
ÇOĞU GELİŞMİŞ İKTİSATTA RESESYON RİSKİ
Rapora nazaran, mevcut global ekonomik yavaşlama, hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeleri etkiliyor ve birçoğu 2023’te resesyon riskiyle karşı karşıya. ABD, Avrupa Birliği (AB) ve öbür gelişmiş ekonomilerde büyüme ivmesi zayıflayarak dünya iktisadının geri kalanını olumsuz etkiliyor.
ABD’de 2022’de yüzde 1,8 olması varsayım edilen büyümenin 2023’te sırf yüzde 0,4 olacağı öngörülüyor. AB’nin 2022’de yüzde 3,3 olan büyüme iddiası de 2023 için yüzde 0,2’ye çekildi.
Hükümetin sıfır Covid-19 siyasetini bırakıp para ve maliye siyasetlerini gevşetmeye başlamasının akabinde Çin’deki ekonomik büyümenin bu yıl yüzde 4,8’e yükseleceği iddia edildi. İngiltere iktisadının ise 2023’te yüzde 0,8 oranında daralması bekleniyor.
DİKKAT ÇEKEN TÜRKİYE DETAYI
Raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı’yla başta tahıl eserleri olmak üzere besin tedarikinde yaşanan zahmetlerin Türkiye ve BM’nin teşebbüsüyle Karadeniz limanlarından tahıl sevkiyatlarının yine başlamasıyla hafiflediği vurgulandı.
BM raporunda Türkiye iktisadının geçen yıl yüzde 5,4 genişledikten sonra, bu yıl yüzde 3,7 ve 2024‘te ise yüzde 3,5 büyüyeceği kestiriminde bulunuldu.
Ayrıca Türkiye’de enflasyon oranının bu yıl sonunda ortalama yüzde 42,4’e ineceği ve gelecek yılda ise düşüşünü hızlandırarak yüzde 13,5’e gerileyeceği kestirim edildi. (AA)