Sessiz ve etraf dostu olmalarıyla bilinen elektrikli araçların sayısı her geçen gün artıyor. Bu araçların kasko ve trafik sigortası durumunu AA muhabirine değerlendiren Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Genel Sekreter Yardımcısı Balkır Demirkan, yeni çıkan modeller ve kullanıcı ilgisine paralel olarak penetrasyonun arttığını tabir etti.
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (SEDDK) elektrikli araçların zarurî trafik poliçesine uyguladığı yüzde 10’luk indirimin bilinirliğin artması istikametinde yarar sağladığını lakin poliçe artışına katkı sunmadığını belirten Demirkan, “8 aylık sayılara baktığımızda 20 milyon 131 bin aracın zarurî trafik sigortası (ZTS) poliçesi bulunurken, 151 bin 679 elektrikli aracın ZTS poliçesi mevcut. Kaskoda ise 5 milyon 828 bin 712 aracın poliçe mevcutken, elektrikli araçlarda bu sayı 121 bin 390. Trafiğe çıkan elektrikli araçların tamamında mecburî trafik sigortası yapılırken, kasko poliçesi tercih edenlerin oranı yüzde 80 düzeyinde.” diye konuştu.
Demirkan, son devirlerde motosiklet sınıfına giren ama kapısı ve direksiyonu olan elektrikli araçlar konusuna da değindi. Bu araçların satışının arttığını ve kent içi trafiğe çıktığına dikkati çeken Demirkan, şunları kaydetti:
“Kayıtlı araç adetlerine bu araçlar da dahil oluyor. Kilovat nedeni ile poliçe zaruriliği bulunmayan (Araç tipi ruhsat ve trafik tescilinde L6 ve benzerleri) bu araçların SEDDK tarafından zarurî trafik sigortası kapsamı içerisinde yer almasının ve bu araçlara yüzde 10’luk indirim uygulamasının daha fazla yarar sağlayacağını düşünüyoruz.”
Demirkan kasko tarafında, sigorta şirketlerinin geçtiğimiz periyotta elektrikli araçlara yönelik eser ve kampanyalar ile Togg üzere markalara yönelik altyapı hazırladıklarını ve bu doğrultuda poliçe üretimi yaptıklarını anlattı.
“SEKTÖRÜMÜZ ÜRETİCİ FİRMALARLA İŞ BİRLİĞİ İÇİNDE HASAR İDARESİ YAPMAYA ÇALIŞIYOR”
Elektrikli araçların kaza yapma sıklığı ile hasar maliyetlerinin yüksekliği nedeniyle bu yıl poliçe fiyatlarının arttığını lisana getiren Demirkan, şu bilgileri paylaştı:
“Fiyat kampanyaları azalmakla birlikte, kasko sigortalılık oranında bir gerileme görmüyoruz. Elektrikli araç sahiplerinin yüzde 80’inin kasko poliçesini geçen yıla nazaran daha yüksek fiyatlara karşın yaptıkları anlaşılıyor. Elektrikli araçları çeken çekiciler özel donanımlı olmak zorunda ve bu ek maliyetler getiriyor. Ayrıyeten elektrikli araçlarda elektronik ya da bilgisayar yüklü sensörler ile kolaylıkla yanabilen pil alt yapıları mevcut. Bu araçlarda meydana gelebilecek orta ve büyük hasarların neredeyse tamamında araç ya büsbütün hasarlanıyor, yanıyor ya da pil nedeni ile tamiratları mümkün olmuyor.
Son olarak bu araçlara yetkili servis verilmesi mevzularında da önemli alt yapı yetersizlikleri bulunuyor. Türkiye’de faaliyet gösteren en büyük iki elektrikli araç markasının tam teşekküllü yetkili servisleri yalnızca büyük kentlerde bulunuyor ve tarafımıza tamirler konusunda zahmetlerle birlikte ve kuyruk şikayetleri iletiliyor.”
Demirkan elektrikli araçlar ile ilgili en kıymetli teminatın, araçların özel araçlar ile çekilebileceği, üretimden kaynaklı kusurlar ile elektromekanik ziyanların teminat dışında kalacağına ait düzenlemeler olduğunu belirtti.
Diğer teminatları hatırlatan Demirkan, “Araç pillerindeki eskime ve yıpranma nedeniyle pil kapasitelerindeki azalmalarda yeniden poliçelerde tanımlanan teminatlardan olmuştu. Ayrıyeten elektrikli ve konvansiyonel araçların birçoğu artık otonom sürüş ve araç denetimlerini yapabilecek yazılımlar ile yüklü geliyor. Bu bahiste yeniden poliçelerde sorumluluk hacker sonucunda olacak ziyanların üretici sorumluluğunda olacağı teminat notu ile poliçeler üretiliyor. Kesimimiz bu hasarların idaresini tamir yerleri, muafiyet ve teminatların yine tanımlanması üzere adımlarla yönetmeye çalışıyor. Buna ek olarak sigorta şirketleri üretici firmalar ile konuşarak ağır hasarların tamiratı konusunda işbirliği içerisinde hasar idaresi yapmaya çalışıyor.” dedi.
“ELEKTRİKLİ ARAÇLARDA SORUMLULUK KONUSUNDAKİ ÇALIŞMALAR TAKİP EDİLİYOR”
Kaza yahut arıza durumunda, sorumluluk konusunda elektrikli araçlarla ilgili özel bir düzenleme hala bulunmuyor. Otonom özellikleri olan, kendi yazılımları ile kaza tedbire sistemi bulunan, yüksek teknolojili bu araçların sorumluluklarının arıza ve kaza durumundaki sorumlulukları dünyada da çalışma konusu olmaya devam ediyor.
Demirkan, Türkiye’de olduğu üzere dünyada da elektrikli ve otonom araçların sorumluluğu konusunda çeşitli türel tartışmalar olduğunu belirterek, Avrupa Birliği’nde bu mevzuda kimi direktifler ve düzenlemeler yapıldığını söyledi.
Avrupa Parlamentosu’nda otonom araçları da kapsayan yapay zeka kanununun geçen aylarda kabul edildiği ve taslağın direktif olarak yayımlanmasının beklendiğini anımsatan Demirkan, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yapay zeka kapsamında, otonom araçlardaki kod kusurları, araç üreticisinin sensör ve üretim yanılgılarının tespiti, loglar ve bunların tespiti üzere bahisler önemli tartışma ve çalışma bahisleridir. Birebir vakitte araçların kullanım ve şoför bilgilerine ait data sahipliği, ferdî data işlenmesi bahisleri da tüm dünyada tartışılıyor. Bu mevzuda yeniden ülkemizde de birçok üniversite, araç üreticileri ile dağıtıcılarının çalışma yaptığını görüyoruz. Bu çalışmalar TSB tarafından yakinen takip edilmekte, somut gelişmeler epey bedellendirilmektedir.”
Demirkan, Türk sigorta dalının dünyada olduğu üzere oto sigortalarının dinamo tesiri ile gelişimini sürdürdüğünü tabir etti.
Dünyadaki birçok yeniliğin Türk sigorta piyasasında yer bulduğunu anlatan Demirkan, “Yeni kuşak teknolojiler elektrikli araçlara süratli entegre ediliyor. Türkiye’de oto sigortacılığı, kendine has düzenlemeleri olan, eser, içerik, hizmet ve hasar idaresinde dünyadaki birçok gelişmiş ülke uygulamalarının öncüsü ve değişikliklere çok süratli adapte olarak rekabet edecek düzeydedir. Dalımız 2 yıldır gündemimizde olan elektrikli ve otonom araçların yönetilmesi ile mobilite mevzularında küresel kesim oyuncularını takip etmenin yanı sıra Türk piyasa şartları ve hizmet atmosferinde tahlil ve uygulamaları çok süratli ortaya çıkarıyor.” değerlendirmesinde bulundu.